Nếu là người yêu thích môn thể thao này, chắc hẳn bạn không còn xa lạ với thuật ngữ “luật bàn thắng sân khách”. Luật bóng đá này luôn thu hút sự chú ý của người hâm mộ cũng như các đội thi đấu. Vậy quy định về Luật bàn thắng sân khách là gì? Tại sao cần có luật bàn thắng sân khách? Hãy cùng tìm hiểu ngay bên dưới bài viết này nhé.
Luật bàn thắng sân khách là gì?
Theo những chuyên gia bóng đá của mitom thì luật bàn thắng sân khách là thể thức quyết định kết quả chung cuộc khi các đội thi đấu với nhau 2 lần, bao gồm cả trận sân nhà và sân khách.
Luật bàn thắng sân khách lần đầu tiên xuất hiện ở Cúp C1 1965/66 trong trận đấu giữa Budapest Honved và Dukla Praha. Kể từ đó, luật bàn thắng sân khách được áp dụng cho nhiều giải bóng đá lớn trên thế giới như UEFA Champions League, Europa League, vòng loại FIFA World Cup, CONCACAF Champions, AFC Champions League, AFC Cup, Copa Libertadores, Copa Sudamericana, CAF. Champions League, Cúp Liên đoàn CAF, bán kết Cúp Liên đoàn Anh…
Cách tính luật bàn thắng sân khách
Theo luật bàn thắng sân khách, đội nào ghi được nhiều bàn thắng sân khách nhất sẽ giành chiến thắng nếu tổng số điểm (kết quả) bằng nhau. Nói cách khác, luật bàn thắng sân khách quy định rằng đội nào ghi được nhiều bàn thắng sân khách hơn khi tổng tỷ số hòa sẽ thắng.
Trong trường hợp hai đội sử dụng cùng một sân vận động thì ở mỗi hiệp đấu, đội đó được coi là đội chủ nhà và luật thi đấu vẫn được áp dụng như bình thường. Cụ thể hơn, trong trận bán kết Cúp C1 2002/03 giữa Inter Milan và AC Milan, trận sân nhà và sân khách diễn ra tại San Siro, sân vận động chung của họ. Kết quả, Milan hòa Inter 0-0 ở trận lượt đi và Inter hòa Milan 1-1 ở trận lượt về. Với tổng tỷ số 1-1, Milan là đội giành chiến thắng chung cuộc vì họ là đội khách ở trận lượt về.
Nếu cả hai đội cùng thua trên sân nhà với cùng tỷ số thì trận lượt về sẽ diễn ra sau 30 phút hiệp phụ. Nếu sau 2 hiệp phụ mà không có bàn thắng nào được ghi thì đội thắng sẽ được xác định bằng loạt luân lưu. Trong hiệp phụ, đội nào ghi được nhiều bàn thắng sân khách nhất sẽ thắng. Luật bàn thắng sân khách được áp dụng ở nhiều giải đấu lớn.
Ví dụ cụ thể là:
- Tỷ số cuối cùng lượt đi: Đội A (chủ nhà) 1-0 đội B (đội khách)
- Tỷ số cuối cùng lượt về: Đội A (Đội khách) 0-1 đội B (Đội nhà).
Tổng điểm trận đấu là 1 – 1 song trận sẽ tiến tới điểm phá vỡ tiếp theo do không đội nào có được bàn thắng sân khách.
- Tỷ số cuối cùng lượt đi: Đội A (chủ nhà) 1 – 0 Đội B (Đội khách).
- Tỷ số cuối cùng lượt về: Đội A (Đội khách) 1 – 2 Đội B (Đội nhà).
Tổng tỷ số chung cuộc 2 – 2, Đội A vào vòng tiếp theo nhờ bàn thắng sân khách và Đội B không ghi được bàn thắng nào.
Các giải đấu áp dụng luật bàn thắng sân khách
Luật bàn thắng sân khách áp dụng cho vòng 16 đội lượt đi ở hầu hết các giải đấu lớn trên thế giới như:
- Siêu cúp châu Âu (UEFA Champions League), vòng 16 đội
- Vòng 16 đội UEFA Europa League
- Giải vô địch châu Phi (CAF Champions League)
- Tất cả các trận play-off đều có các trận sân nhà và sân khách như một phần của vòng loại Euro và World Cup.
Sự không phù hợp trong luật bàn thắng sân khách
Luật bàn thắng sân khách tuy đã có từ lâu và được áp dụng rộng rãi trong các giải bóng đá nhưng nó cũng gặp phải những sơ hở và tranh cãi nhất định. Dưới đây là một số nhược điểm chính của luật bàn thắng sân khách:
- Sự thiên vị đội chủ nhà: Luật bàn thắng sân khách có thể tạo ra sự thiên vị đội chủ nhà. Trong thế trận hai lượt, đội chủ nhà sẽ có lợi thế ghi bàn trên sân nhà ở trận lượt đi. Điều này có thể làm giảm tính công bằng và tính cạnh tranh của đội khách.
- Mất cân bằng sân nhà: Các đội có thể có lợi thế sân nhà ở mức độ khác nhau. Sân nhà có thể có mặt sân tốt hơn, sự ủng hộ của khán giả và sự quen thuộc với điều kiện sân đấu. Điều này có thể mang lại quá nhiều giá trị cho một bàn thắng được ghi trên sân nhà và ảnh hưởng đáng kể đến kết quả chung cuộc.
- Khả năng chơi an toàn: Đôi khi đội có lợi thế bàn sân khách ở trận lượt đi có thể chọn chơi an toàn ở trận lượt về để giữ tỷ số hoặc chấp nhận thua nhẹ. Điều này có thể khiến trận đấu trở nên nhàm chán và thiếu kịch tính.
- Hiệp phụ và loạt sút luân lưu: Luật bàn thắng sân khách có thể làm giảm tính hấp dẫn của hiệp phụ và loạt sút luân lưu. Trong trận đấu mang tính quyết định, đội sẽ có xu hướng chơi thận trọng hơn trong thời gian hiệp phụ để đảm bảo không để thủng lưới, vì bàn thắng sân khách có giá trị cao hơn. Điều này có thể làm giảm tính kịch tính và công bằng của quá trình ra quyết định.
- Thiếu tính nhất quán: Luật bàn thắng sân khách không áp dụng cho tất cả các giải đấu, vòng đấu. Điều này tạo thêm sự thiếu nhất quán và khó khăn trong việc so sánh, đánh giá kết quả giữa các giải đấu khác nhau. Một giải đấu có thể áp dụng luật bàn thắng sân khách ở vòng loại, trong khi một giải đấu khác thì không. Điều này khiến cho việc so sánh và đánh giá hiệu quả giữa các nhóm trở nên khó khăn và không công bằng.
Hơn nữa, luật bàn thắng sân khách không thể giải quyết triệt để sự bất công trong việc xác định kết quả bằng bàn thắng sân khách. Có những trường hợp tỉ số và cách tính điểm không thể phản ánh chính xác phong độ, năng lực của mỗi đội trong trận đấu. Một đội có thể chơi tấn công chắc chắn và ghi nhiều bàn thắng trên sân khách, trong khi đội kia có thể chơi phòng ngự chắc chắn và chỉ thua nhẹ. Trong trường hợp như vậy, việc ưu tiên đội ghi bàn thắng sân khách có thể không công bằng và không phản ánh đúng chất lượng của mỗi đội.
Nhìn chung, luật bàn thắng sân khách đã vấp phải một số bất cập và gây tranh cãi từ phía ban lãnh đạo, cầu thủ và người ủng hộ. Một số người ủng hộ việc giữ nguyên luật, trong khi số khác lại cho rằng nên bỏ luật bàn thắng sân khách hoặc nên thay đổi cách tính điểm. Các tổ chức bóng đá tiếp tục thảo luận, đánh giá vấn đề này nhằm tìm ra giải pháp công bằng, hợp lý hơn để phân định kết quả các trận đấu quyết định.
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về khái niệm Luật bàn thắng sân khách là gì và những thông tin xoay quanh luật này. Hi vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về bóng đá.