Tại Việt Nam, bệnh ORT trên gà đã phát triển mạnh mẽ trong hơn 7 năm qua và chưa có dấu hiệu giảm sút. Tỷ lệ mắc bệnh tại các trang trại chăn nuôi gà lên tới 50 – 100%. Do đó, bà con cần tìm hiểu để nắm rõ đặc điểm, nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả bệnh ORT qua bài viết dưới đây.
Giới thiệu về ORT
Đặc điểm
ORT thường được gọi là bệnh hắt hơi hoặc phức hợp hen suyễn gà. Bệnh phát triển mạnh vào mùa xuân, mùa hè và thời tiết thay đổi, khi độ ẩm cao.
Mọi loại gà đều có nguy cơ nhiễm bệnh, gà thịt thường bị nhiễm bệnh từ 3 đến 6 tuần tuổi, và các loại gà khác từ 6 tuần tuổi trở lên.
Nguồn tin từ bj88bonbon cho biết: Theo nghiên cứu, tỷ lệ nhiễm ORT ở gà là 50 – 100%, tỷ lệ chết khoảng 5 – 20%. Bệnh lây lan nhanh và kết hợp với các bệnh khác như Newcastle, E.coli, CRD… làm giảm sức đề kháng của gà và làm triệu chứng bệnh nặng hơn.
Biểu hiện
Khi vi khuẩn ORT ảnh hưởng đến đường hô hấp và phổi của gà, các triệu chứng như:
- Hụt hơi.
- Ho, ngáp, ho và đập mỏ liên tục.
- Ngáp (giơ cổ để ngáp)
- Di chuyển chậm chạp, chán ăn.
- Viêm phổi có mủ và chất bã đậu hình ống.
- xác chết nằm ngửa
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính gây bệnh là vi khuẩn Ornithobacterium rhinotracheale (ORT) – một loại vi khuẩn Gram âm, hình que, không di động, không sinh bào tử, sinh sản rất nhanh (một thế hệ mới được tạo ra sau mỗi 26 phút) và ủ bệnh trong 2-5 ngày.
Vi khuẩn ORT có sức đề kháng mạnh trong môi trường: Bất hoạt trong dung dịch axit fomic 0,5% trong 15 phút, chết sau 24 giờ ở 42°C, sống trong 1 ngày ở 37°C, sống trong 6 ngày ở 22°C, sống trong 40 ngày ở 4°C và sống trong 150 ngày ở -12°C.
Ngoài ra, bệnh cũng có thể lây truyền từ gà bệnh sang gà khỏe thông qua tiếp xúc trực tiếp. Khi gà bệnh hắt hơi, ho hoặc lắc mỏ, dịch tiết đường hô hấp có chứa mầm bệnh được giải phóng, có thể lây truyền sang gà khỏe nếu hít phải.
Gió, dụng cụ canh tác, phương tiện vận chuyển cỡ lớn và người mang mầm bệnh cũng là nguyên nhân gây nhiễm trùng ORT ở gà.
Qua đường hô hấp, vi khuẩn ORT xâm nhập vào cơ thể gà, sau đó sinh sôi và phát triển ở niêm mạc đường hô hấp, tiếp tục di chuyển đến phổi, hai phế quản chính và tạo ra các tổn thương tại đó.
Triệu chứng
- Giai đoạn đầu: Gà bị hen suyễn nhẹ, thở khò khè, hắt hơi và đập mỏ.
- Giai đoạn sau: Tiến triển trong khoảng 1-2 ngày, gà chán ăn, lờ đờ, khó thở, há mỏ để thở, kêu chít chít và ngáp, có thể bị tiêu chảy. Gà mái đẻ sẽ đẻ kém hoặc không đẻ, vỏ trứng mỏng.
Bệnh tích
Các tổn thương ở gà bị nhiễm ORT tập trung ở đường hô hấp:
- Phổi bị viêm và có mủ rải rác trên bề mặt.
- Khí quản và hai phế quản chính có chất nhầy đặc hoặc đặc tùy thuộc vào giai đoạn và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
- Các túi khí bị viêm, có bọt khí và mủ màu vàng xuất hiện bên trong.
- Khí quản bình thường hoặc hơi tắc nghẽn, có chất nhầy trong trên bề mặt.
Phân biệt các bệnh ILT, ORT, IB
Thông tin từ website chăn nuôi chia sẻ: Để phân biệt ORT và IB ở gà, cần phải tiến hành mổ khám để quan sát các cơ quan nội tạng dựa trên các đặc điểm bệnh lý.
Cách điều trị
Gà bị nhiễm ORT rất yếu, tuyệt đối không được sử dụng kháng sinh ngay vì sẽ làm tình trạng bệnh nặng hơn.
- Đầu tiên, cần dùng thuốc đặc hiệu để hạ sốt, bồi bổ sức lực, giải độc và thông khí quản.
- Tiếp theo, loại bỏ mầm bệnh bằng cách vệ sinh và khử trùng chuồng trại, máng ăn, máng uống và môi trường xung quanh.
- Những con gà khỏe hơn có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh chuyên biệt.
Ngoài ra, mọi người có thể cân nhắc điều trị ORT bằng phác đồ sau:
- Pha 1ml MENTOPHIN với 1 lít nước cho gà uống liên tục để long đờm.
- Tiêm BIO CEFTRI BACTAM 1ml cho 3 – 4 kg thể trọng/ngày, tiêm liên tục trong 3 ngày.
- Sau đó sử dụng TILMICOSIN trong 3-4 ngày để điều trị triệt để và tránh tái phát.
Cách phòng ngừa
Hiện nay, chưa có vắc-xin phòng bệnh ORT ở gà nên người chăn nuôi có thể phòng bệnh bằng cách thực hiện theo hướng dẫn dưới đây:
- Thực hiện an toàn sinh học: Sử dụng IOGUARD hoặc BESTAQUAM để khử trùng chuồng trại định kỳ và thực hiện nguyên tắc cùng vào – cùng ra trong chuồng trại.
- Vệ sinh lồng thường xuyên, đảm bảo máng ăn, máng uống luôn sạch sẽ, hạn chế khí độc CO2 và Amoniac.
- Đảm bảo mật độ thả giống tiêu chuẩn, tránh tác động xấu từ môi trường như độ ẩm, gió, mưa…
- Sử dụng các chất bổ sung dinh dưỡng như vitamin, chất điện giải để tăng cường sức đề kháng cho gà.
- Sử dụng một số loại thuốc tăng cường chức năng gan, hạ nhiệt, giải độc cho gà như ZYMEPRO hoặc PERFECTZYME
- Sử dụng kháng sinh diệt khuẩn nhóm ORT có chứa thành phần Enrofloxacin , Florfenicol , Amoxicillin , Tilmicosin , Erythromycin , Lincomycin … Trong đó phổ biến nhất là kháng sinh DOXYCYCLINE – dùng theo liều dùng ghi trên bao bì liên tục trong 3 ngày.
- Sử dụng thêm enzyme tiêu hóa sống (1g/l) vào nước uống hàng ngày của gà.
Trên đây là một số thông tin về ORT và cách điều trị bệnh ORT trên gà để bạn tham khảo. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc cần tư vấn về kỹ thuật chăn nuôi, vui lòng bình luận bên dưới để được hỗ trợ tận tình, miễn phí.
